Kolektory słoneczne w Polsce zaczęły być popularne w latach 90. Pełnią funkcję źródeł energii odnawialnej. Czy obecnie jest to opłacalna alternatywa, z której warto skorzystać w przedsiębiorstwie? Jaka jest różnica pomiędzy fotowoltaiką a kolektorami? Jak one działają i czy można pozyskać dofinansowanie na ich montaż? W tym artykule rozwiejemy wszystkie Twoje wątpliwości.
Czego dowiesz się z artykułu?
Kolektory słoneczne to urządzenia, które przetwarzają energię promieniowania słonecznego na ciepło. Najbardziej popularne były w latach 2018-2019. Później na rynku pojawiły się ogniwa fotowoltaiczne. Zainteresowanie klientów skupiło się w większości na nich.
W Polsce kolektory słoneczne służą do podgrzewania ciepłej wody użytkowej, a także do wspomagania systemów grzewczych. Mogą być wykorzystywane zarówno przez właścicieli domów jednorodzinnych, jak i przez małych, średnich i dużych przedsiębiorców.
W pierwszej kolejności promienie trafiają do absorbera i są przez niego pochłaniane. Następnie od absorbera ogrzewany jest czynnik grzewczy, np. niezamarzający płyn lub po prostu woda. Przepływa ona przez kolektor, żeby ostatecznie trafić do zasobnika.
Tam woda użytkowa dostaje ciepło z płynu czynnika grzewczego. Ostatecznie ulega on ochłodzeniu i wraca do kolektora.
Pamiętaj! Urządzenie uzyskuje największą wydajność w sytuacji, kiedy jest obrócone w stronę południa. Jeżeli budynek, na którym chcesz umieścić solary, jest wybudowany w innym kierunku, nie stanowi to problemu. Obecnie istnieją technologie, dzięki którym możesz zrotować instalację pod dowolnym kątem.
Na poniższej infografice przedstawiamy schemat działania solarów.
Montaż urządzeń odbywa się podobnie, jak w przypadku instalacji fotowoltaicznej. Pochył i pokrycie dachu nie stanowią żadnego problemu. Kolektory mogą zostać zamontowane zarówno na płaskim, jak i pochyłym dachu. Mogą być również ustawione obok budynku, na specjalnych stelażach, które pozwalają umocować je pod odpowiednim kątem.
Urządzenia są odporne na trudne warunki atmosferyczne, takie jak: silny wiatr, deszcz, bardzo niskie lub bardzo wysokie temperatury. Korozja, czy zmiana nachylenia nie są im straszne.
Proces montażu kolektorów słonecznych należy zlecić specjalistą. Bardzo często firma, w której dokonuje się wyboru i zakupu kolektorów, oferuje swoich sprawdzonych monterów, którzy mają wiedzę specjalistyczną. Takie osoby powinny mieć również świadomość, że ważną kwestią, podczas procesu montażu, jest precyzyjne uszczelnienie wywierconych otworów w dachu, aby woda nie dostawała się pod jego pokrycie.
Szczególną uwagę należy zwrócić na budynki lub drzewa, które występują w sąsiedztwie. Mogą one rzucać cień na miejsce, w którym zamontowane będzie urządzenie. W związku z taką sytuacją produkcja ciepła może być znacznie obniżona.
W ciągu dnia największa ilość energii słonecznej pada z kierunku południowego, południowo wschodniego i południowo zachodniego. W taką stronę powinny być zwrócone kolektory. Dzięki wyżej wymienionemu ustawieniu można uzyskać największą produktywność urządzenia.
Kolektory w przypadku dachu pochyłego powinny być zainstalowane możliwie najbliżej środka dachu. Szacuje się, że minimalna odległość od krawędzi dachu powinna wynosić 2 m. Dobrą praktyką jest również umieszczanie urządzenia w pobliżu okna połaciowego.
W przypadku, kiedy dach jest pokryty dachówką, jej część powinna zostać odsunięta w górę i w to miejsce powinny zostać zamocowane pod odpowiednim kątem dodatkowe łaty dachowe. Kolejnym, ważnym elementem urządzenia jest odpowietrznik. Powinien on zostać zamocowany w najwyższym punkcie instalacji. Następnie w miejscu łat, są przytwierdzane szyny, a do nich kolektory.
Pamiętaj! zanim zdecydujesz się na montaż kolektorów, sprawdź jak działa licznik energii elektrycznej.
Wiele osób w sieci zadaje pytanie czym tak naprawdę różnią się kolektory słoneczne od fotowoltaiki. Niektórzy twierdzą, że obydwa urządzenia są takie same. Jest to błąd. Kolektory słoneczne a panele fotowoltaiczne to dwa różne urządzenia, które spełniają inne funkcje.
Jak wyżej wspomnieliśmy, kolektory przetwarzają energię słoneczną na ciepło i służą przede wszystkim do ogrzewania wody. Instalacje fotowoltaiczne również opiera się na produkcji energii ze słońca, ale elektrycznej.
Przy użyciu pierwszego urządzenia możesz ogrzewać wodę w budynku, natomiast przy wykorzystaniu fotowoltaiki masz możliwość zwiększenia autokonsumpcji bez ponoszenia dodatkowych kosztów za energię elektryczną.
Urządzenia mają wspólny mianownik – są wykorzystywane do produkcji energii z odnawialnych źródeł. Ich wygląd również jest bardzo podobny. Dlatego też bardzo często są ze sobą mylone.
Kolektory absorbują promienie słoneczne. Substancja płynna, która się w nich znajduje (niezamarzający roztwór glikolu propylenowego), nagrzewa się, następnie wędruje do zasobnika, która podgrzewa wodę użytkową.
Urządzenie zwykle wykorzystywane jest okresowo, ponieważ w przypadku czasu jesienno-zimowego, kiedy jest dużo mniej słońca, produkcja energii jest bardzo mała. Natomiast w okresie letnim przy dobrej pogodzie produkcja może pokryć nawet 90% Twojego zapotrzebowania.
Moduły fotowoltaiczne zapewniają taką produkcję cały rok. Latem, kiedy jest dużo słońca, może dojść do nadprodukcji energii. W takim przypadku istnieje możliwość odprowadzenia jej do magazynu energii do fotowoltiaki, lub sieci i skorzystania z niej w przypadku pochmurnych dni. Fotowoltaika dla firm to również ciekawe rozwiązanie, które warto rozważyć. Zastanawiasz się, co to jest pompa ciepła? Takie urządzenie również może przynieść oszczędność w firmie. Pompa ciepła dla firm może przynieść jeszcze większą niezależność energetyczną w Twoim przedsiębiorstwie.
Koszty inwestycji w kolektory słoneczne uzależnione są przede wszystkim od ich wielkości, a także od jakości urządzeń wspomagających. Cena urządzeń zależy także od rodzaju technologii zastosowanej w danym kolektorze słonecznym, a także rodzaju dachu, na którym będzie montowany sprzęt.
W koszt całej instalacji należy również wliczyć cenę: zasobnika ciepłej wody użytkowej, stacji solarnej i regulatora solarnego, a także cenę zestawów przyłączeniowych i akcesoriów do kolektorów (separatory, obudowy czujnika, przyłącza).
Szacunkowa cena zestawów przyłączeniowych wynosi 100-300 złotych. Reszta akcesoriów oscyluje w granicach od 50 do kilkuset złotych.
Opłaty za robociznę to również ważna kwestia, o której należy pomyśleć podczas planowania budżetu. Widełki cenowe wynoszą 1500-2500 złotych.
Ważną informacją jest fakt, że czas żywotności urządzenia wynosi 15-20 lat. Średnia cena kolektorów, od której można zakupić kolektory solarne to 15.000 zł. Może ona rosnąć, w zależności od wyżej wymienionych kwestii.
Plusy i minusy kolektorów słonecznych | |
Plusy | Minusy |
Pozyskiwanie ciepła bez zanieczyszczania powietrza | Nieodpowiednie dobranie liczby kolektorów urządzenia może spowodować nieproduktywną pracę. |
Energooszczędność | Urządzenie może się przegrzewać |
Wygoda użytkowania |
Na kolektorach słonecznych można sporo zaoszczędzić zarówno w domu jak i w firmie. Jeżeli przeliczysz, ile ciepłej wody zużywasz w okresie letnim, może się okazać, że przy wysokiej produkcji energii ze słońca zminimalizujesz swoje wydatki nawet o 90%.
Dla porównania: przy typowym zużyciu dla czteroosobowej rodziny, na rok można zaoszczędzić 1500-2000 kWh, w przeliczeniu jest to ok. 200 l na dobę. Jeżeli takie parametry przełożysz na zużycie w swojej firmie, dowiesz się, ile średnio jesteś w stanie zaoszczędzić.
Jeśli dodatkowo chcesz jeszcze bardziej zwiększyć oszczędność za rachunki w firmie, pomyśl o zmianie sprzedawcy energii elektrycznej. Jest to dobry sposób, aby zmniejszyć swoje rachunki za energię nawet o 40%. Przy dużym zużyciu zaoszczędzona suma może być całkiem pokaźna. Dobrym sposobem na oszczędność w firmie, jest również montaż pompy ciepła.
Aby być na bieżąco, skorzystaj z porównywarki cen prądu. Śledź branżę i podejmuj decyzje, które są korzystne dla Twojego biznesu.
Istnieją różne typy kolektorów słonecznych, dzięki którym urządzenia mogą być montowane w różnorodnych miejscach, na określone przedziały czasowe.
Rozróżnia się następujące rodzaje urządzeń:
Ich budowa oparta jest na rurach próżniowych. Mają one absorber, którego zadaniem jest zbieranie ciepła. Dzięki temu urządzenie jest niezależne od temperatury, w której się znajduje. Niektóre modele mają wbudowane zwierciadła, których głównym celem jest doświetlenie elementów, do których słońce nie dociera tak, jak powinno. Żywotność kolektorów tej kategorii wynosi nie mniej, niż 25 lat. Taki typ posiada również specjalne ograniczniki temperatur, które wyłączają urządzenie, aby zapobiec jego przegrzaniu.
Ten typ urządzenia ma izolowaną obudowę cieplną, w której znajduje się absorber. To on pochłania energię z promieni słonecznych i zamienia ją w ciepło.
Minusem kolektorów płaskich jest to, że zawierają one powietrze, którego zadaniem jest odbieranie ciepła z absorbera i oddawanie go do otoczenia. Jest to tzw. mikroinstalacja obudowy kolektora. Jest ona niezbędną, aby zapewnić jego wentylację”. Takie działanie jest bardzo ważne i wynika ze stosowania wełny mineralnej do izolacji. Jeżeli występuję parowanie szyby urządzenia, nie musisz się niczym martwić. Jest to naturalne zjawisko, ponieważ wilgoć odparowuje z izolacji cieplnej.
Taki rodzaj kolektorów posiada różnorodne układy luster, albo soczewek, które służą do zwiększenia promieniowania słonecznego. Pada ono na powierzchnię, która pochłania promieniowanie słoneczne. Składa się ona z płaskich lub rurkowych pochłaniaczy. Muszą one być ustawione prostopadle do kierunku padania promieni słonecznych, dlatego muszą mieć możliwość obrotu w kierunku słońca.
Do najczęściej kolektorów zalicza się kolektory cieczowe (płaskie, próżniowe) i powietrzne.
Są to urządzenia, które od kolektorów płaskich głównie różnią się rodzajem izolacji cieplnej. Tę funkcję pełni w nich próżnia. Taki rodzaj urządzeń najczęściej składa się z rur próżniowych. Każda jest oddzielona absorberem.
Takie solary słoneczne mają zarówno wady jak i zalety. Do plusów zalicza się ich prostą konstrukcję. Nie ma żadnych problemów z bezpieczeństwem tej instalacji, ponieważ powietrze ma właściwości chemiczne, które nie reagują na ciepłą, czy zimną temperaturę. Żywotność takich kolektorów jest dłuższa.
Do wad takiego typu rządzeń należą: niższa pojemność cieplna i gorsza przewodność w porównaniu z cieczami. Magazynowanie energii wymaga drogich i skomplikowanych instalacji.
Kolektor słoneczny do grzania wody jest dobrym rozwiązaniem, jeżeli chcesz zaoszczędzić w swojej firmie. Przewodnik, który krąży w instalacji, jest wystawiony na energię słoneczną, absorbuje ją i oddaje wodzie.
Takiego typu instalacji nie podłącza się do sieci, dlatego nie jest ona zależna od sprzedawcy ani dostawcy energii. W związku z tym nie trzeba załatwiać żadnych formalności. Dzięki takiemu rozwiązaniu w pewnym stopniu możesz zachować niezależność w swojej firmie.
Podsumowując, obecnie na rynku nie ma tańszego sposobu na ciepłą wodę, niż instalacje solarne na wodę.
Dostępne na rynku dofinansowania kolektorów słonecznych, są przeznaczone dla klientów indywidualnych. Poniżej wymieniamy programy, z których najczęściej korzystają właściciele domów jednorodzinnych.
Głównym celem programu jest ograniczenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery, które są wytwarzane poprzez trujące dymy z kominów.
Ten program daje możliwość dofinansowania instalacji ogrzewania centralnego, a także instalacji ciepłej wody użytkowej wykonanej w ramach termomodernizacji budynku.
Z dotacji będą mogli skorzystać również współwłaściciele domów, a także lokali, które znajdują się w budynkach z wydzieloną księgą wieczystą.
Wysokość dofinansowania kolektorów (zależnie od dochodów) jest podzielona na 3 poziomy:
Jeżeli chcesz skorzystać z dofinansowania, pierwszym Twoim ruchem powinno być złożenie formularza zgłoszeń. Możesz to zrobić w wersji papierowej, lub elektronicznej na stronie gov.pl. Tam znajdziesz Generator Wniosków i Dofinansowanie.
Gdzie można złożyć wniosek? Takim miejscem jest wojewódzki oddział Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Jaki jest ostateczny termin składania wniosku? Nabór wniosków jest prowadzony w trybie ciągłym. Można je składać do 2027 roku.
Głównym celem programu jest dbałość o lepszą jakość powietrza. Stop Smog przeznaczony jest dla osób, które mało zarabiają i mają problem z utrzymaniem się i opłatą rachunków za energię. Są to osoby, które są właścicielami lub współwłaścicielami domów jednorodzinnych.
W ramach tego programu można:
Ile można dostać?
Gminy do 100 000 mieszkańców mogą dostać do 70% dofinansowania kosztów inwestycji. Pozostałe 30% to wkład własny, który należy zainwestować.
Gminy, w których mieszka mniej niż 100 000 osób mogą skorzystać z dofinansowania, które wynosi mniej, niż 70%.
W ramach tego programu odbiorcy będą mogli skorzystać z dofinansowania kolektorów słonecznych. Jego wysokość może wynieść do 3,5 tys. złotych (do 50% kosztów kwalifikowanych).
Wnioski można składać do wojewódzkiego oddziału Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
O program mogą się ubiegać:
Ulga dla osób fizycznych, którzy są współwłaścicielami lub właścicielami budynków jednorodzinnych, które są opodatkowane liniowo. Taka ulga może umożliwić odpisanie kosztów od opodatkowania.
Jeśli chcesz skorzystać z takiego programu, musisz wiedzieć, że zasady są zależne od regionu, w którym się znajdujesz.
Redakcja Switch Energy to zespół zaangażowanych autorów, a także cenionych współpracowników. Naszym celem jest wspieranie czytelników w podejmowaniu racjonalnych decyzji dot. obniżenia cen energii elektrycznej. Regularnie dostarczamy rzetelnych, aktualnych treści dotyczących branży energetycznej i OZE.