Co to jest pompa ciepła? Działanie i zastosowanie w firmie
Co to jest pompa ciepła? Ty też zastanawiasz się, czy warto ją zastosować w firmie? Zgodnie ze statystykami, w 2022 roku w Polsce sprzedano 203,3 tys. pomp ciepła. To o blisko 80% więcej, niż w roku poprzednim. W artykule rozwiewamy wszystkie wątpliwości i opisujemy, w jaki sposób inwestując w pompę, można zaoszczędzić.
Czego dowiesz się z artykułu?
Pompa ciepła to urządzenie, które możesz wykorzystać zarówno w swojej firmie, jak i w domu jednorodzinnym. Jest to maszyna cieplna, która wymusza przepływ ciepła z obszaru o niższej temperaturze, do obszaru z wyższą temperaturą. Najczęściej wykorzystywana jest do ogrzewania pomieszczeń, a także ocieplania wody.
Rozwój technologii pomp ciepła rozpoczął się w XIX wieku za sprawą Nicolasa Carnota. W 1824 roku przez francuza została opublikowana pierwsza zasada działania pompy ciepła. W Polsce w 1928 roku po raz pierwszy została wybudowana pompa, która zasilała ciepło ratusza genewskiego. Pobierała ona ciepło z Jeziora Genewskiego.
Na przestrzeni lat technologia wykonania pomp ciepła ewoluowała, a razem z nią świadomość odbiorców. Pompy ciepła stały się bardziej funkcjonalne i opłacalne i co za tym idzie – zyskały na popularności.
Aby móc zwizualizować tendencję wzrostu sprzedaży pomp ciepła w Polsce, przyjrzeliśmy się statystykom opublikowanym przez Polską Organizację Rozwoju Technologii Pomp Ciepła. Oczywiście dane, na których się skupiliśmy, nie sięgają 1928 roku.
Dekada to racjonalny przedział czasu, na bazie którego można wyciągnąć wnioski i zauważyć różnice. Poniżej przedstawiamy liczbę sprzedanych pomp ciepła w Polsce w latach 2010-2022:
Na wykresie doskonale widać, że liczba sprzedaży pomp ciepła znacznie wzrosła w latach 2019-2022. A najbardziej dynamiczny wzrost miał miejsce w 2022 roku. Ten rok to nie tylko wzrost sprzedaży w obrębie Polski, ale również w wielu krajach Unii Europejskiej.
Przyczyną takich zmian jest przede wszystkim większa popularność odnawialnych źródeł energii ze względu na wzrost świadomości energetycznej. Bardzo dużym atutem urządzeń jest ich atrakcyjność użytkowa, a także wysoki komfort obsługi.
Kolejną kwestią, która przekonuje użytkowników do inwestycji, jest możliwość pozyskania finansowania z programów rządowych. To forma wsparcia rozwoju odnawialnych źródeł energii.
Pamiętaj, że pompa ciepła dla firm jest dobrym rozwiązaniem, które przynosi oszczędności. Podobnie jest z taką technologią jak: kolektory słoneczne, fotowoltaika dla firm i magazynowanie energii. Zanim podejmiesz konkretne działania, dowiedz się również, jak działa licznik energii elektrycznej i wybierz najbardziej dopasowany do swoich potrzeb.
Działanie pompy ciepła polega na wytwarzaniu obiegu ciepła pomiędzy obszarami, w których są różne temperatury. Urządzenie pobiera ciepło z zewnętrz (wody, ziemi, powietrza) i przekazuje je do wewnątrz instalacji. Przetwarza je i przekierowuje do podłączonej instalacji grzewczej.
W przypadku powietrznych pomp ciepła wentylator, który znajduje się na zewnątrz urządzenia, powoduje przepływ powietrza przez wymiennik, a następnie przekazuje ciepło do czynnika chłodniczego.
Czynnik ten skrapla się i przekazuje ciepło do wody lub glikolu, który dostaje się do modułu hydraulicznego i jest rozprowadzany do instalacji.
Jeżeli jesteś przedsiębiorcą/przedsiębiorczynią, który/która lubi świadome wybory, ta część artykułu będzie dla Ciebie istotna.
Istnieje kilka rodzajów pomp ciepła, które różnią się od siebie parametrami, ceną i trwałością wykonania. W standardowym rozróżnieniu na rynku można spotkać trzy główne typy pomp ciepła. Są to: pompy powietrzne, gruntowe pompy ciepła, pompy wodne.
Pompa ciepła powietrze to typ urządzenia, które jest wykorzystywane do generowania ciepłej wody użytkowej i ogrzewania firmy. Wykorzystuje energię cieplną, która jest pobierana z powietrza na zewnątrz budynku. Urządzenie ma 3 obiegi. Przebieg działania tego typu pompy opisaliśmy powyżej.
Aby zamontować taką pompę, nie musisz posiadać studni głębinowej. Ten typ urządzenia jest najbardziej uniwersalnym i najczęściej stosowanym ze wszystkich dostępnych na rynku.
Pobiera ciepło z ziemi. Ma możliwość wykorzystywania wymiennika pionowego i poziomego.
Wymiennik pionowy umieszcza się w niższych warstwach gruntu. Natomiast wymiennik poziomy montuje się na powierzchni płytszych warstw gruntu.
Aby zastosować ten typ pompy ciepła, w pobliżu Twojej firmy musi znajdować się zbiornik wodny albo studnia głębinowa. Istnieje również możliwość odwiertu takiej studni. Niestety w takim przypadku trzeba się liczyć z dodatkowymi kosztami, które mogą wynieść w granicach 1000-2000 zł.
W przypadku wyboru drugiej opcji musisz mieć na terenie swojej firmy 2 studnie głębinowe. Pierwsza służy do pobierania z niej wody i pozyskiwania ciepła, druga odbiera wodę schłodzoną.
Wyżej wymieniony przebieg dotyczy działania pompy monoblok. Jej układ chłodniczy jest zamknięty w jednostce, która znajduje się na zewnątrz budynku. Ta część powinna być zabezpieczana przed zamarznięciem w sytuacji, kiedy pompa nie pracuje.
Drugi rodzaj powietrznej pompy, to pompa ciepła typu “split”. Różni się ona od urządzenia typu monoblok tym, że jednostka zewnętrzna jest połączona z modułem hydraulicznym, który znajduje się wewnątrz budynku. Urządzenia są połączone przewodami, które zawierają czynnik chłodniczy. Dzięki temu zagrożenie zamarznięciem jest zerowe.
Jak już wspomnieliśmy, pompa ciepła to urządzenie, które działa przy wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii. Wykorzystuje nawet 70-80% energii z ziemi, wody lub powietrza. Pozostałe 20-30% prądu pobierane jest z sieci. Przy wysokich rachunkach to duże odciążenie budżetu.
Poza wyżej wymienionym rozwiązaniem możesz również zmienić sprzedawcę energii elektrycznej. Nasza bezpłatna porównywarka cen prądu pozwoli Ci wybrać ofertę, która będzie dla Ciebie najbardziej odpowiednia i jeszcze bardziej pozwoli obniżyć Twój rachunek.
Pompa ciepła wykorzystuje całkowicie bezemisyjne systemy grzewcze. Oznacza to, że zamontowana w budynku nie powoduje emisji zanieczyszczeń do atmosfery.
Czy montaż pompy ciepła jest trudny?
Montaż pompy ciepła nie należy do najtrudniejszych czynności. Jednak konsekwencją źle przeprowadzonego montażu może być obniżenie efektywności urządzenia. Dlatego, aby zminimalizować ryzyko źle przeprowadzonej instalacji, należy ją zlecić specjalistą.
Bardzo często w firmach, które sprzedają urządzenia, można skorzystać z usług instalatorów, którzy są przeszkoleni z montażu konkretnych typów urządzeń.
Ile to trwa?
Czas trwania montażu instalacji pomp ciepła zależy od typu urządzenia, które wybrałaś/wybrałeś. W przypadku urządzenia, jakim jest powietrzna pompa ciepła, instalacja zazwyczaj trwa jeden dzień. Natomiast podczas montażu gruntowych pomp ciepła należy wykonać prace w gruncie. Dlatego w tym przypadku przebieg prac może trwać nawet kilka dni.
Co należy zrobić, aby przygotować miejsce w pomieszczeniu na pompę ciepła?
Jeżeli budynek Twojej firmy jest nowy, wygospodaruj przestrzeń 1×2 m, w której swobodnie będzie można zainstalować urządzenie. Takie urządzenie najlepiej jest umieścić przy ścianie zewnętrznej. Dzięki temu zyskasz najlepsze połączenie z instalacją dolnego źródła. Minimalna odległość urządzenia od budynku, to zakres od 30 cm do 1,5 m.
Jakość pracy pompy ciepła zależy od temperatury gruntu, powietrza lub temperatury zasilania instalacji. Precyzując: efektywność urządzenia w dużej mierze jest uwarunkowana emperaturą ośrodka (dolne źródło ciepła), z którego pompa odbiera ciepło i któremu je oddaje (górne źródło ciepła). Parametrami, które określają tę zależność, jest współczynnik COP i SCOP.
Jest to oczywiste, że im większa efektywność urządzenia, tym większa oszczędność osoby, która ją użytkuje.
Jeżeli w Twojej firmie zapadła decyzja o zakupie pompy ciepła, czas zastanowić się nad kwestiami, których świadomość pozwoli Ci spokojnie przejść przez ten proces.
Pompy ciepła różnią się ze względu na ich typy, technologię wykonania, a także trwałość i funkcjonalność.
Przed przystąpieniem do kupna zastanów się, jakie są Twoje potrzeby i jakie warunki przestrzenne ma miejsce, w którym chcesz zamontować urządzenie.
Parametry, na które należy zwrócić uwagę podczas planowania kupna pompy ciepła:
Wydajność grzewcza, czyli moc pompy ciepła jest ogromnie ważnym współczynnikiem, od którego zależy, czy ogrzewanie Twojej firmy będzie wystarczające. Aby wiedzieć, jak dużej wydajności grzewczej potrzebujesz, przejrzyj swoje rachunki i przeczytaj, jakie jest Twoje roczne średnie zużycie.
Ogrzewanie pompą ciepła jest świetnym rozwiązaniem, jeżeli chcesz zaoszczędzić w swojej firmie.
Emisja hałasu – od tego parametru zależy komfort użytkowania urządzenia. Tę wartość można znaleźć na etykiecie urządzenia. Obecnie najlepszą alternatywą, którą można znaleźć na rynku, jest pompa ciepła, której poziom natężenia hałasu wynosi 21 dB wg normy EN 11203.
Ilość czynnika chłodniczego jest ważną kwestią, która jest regulowana za sprawą
ustawy z dnia 15 maja 2015 roku Dz.U. 2015 poz. 881. Ten czynnik należy do gazów cieplarnianych. Dobrym wyborem obecnie dostępnym na rynku, jest pompa ciepła, która zawiera mniej niż 3 kg wyżej wymienionego czynnika chłodniczego.
Jeżeli zależy Ci, aby Twoja pompa ciepła pełniła funkcję ogrzewania pomieszczenia, a także ogrzewała wodę użytkową, musisz zwrócić uwagę na maksymalną temperaturę zasilania urządzenia. Większość gruntowych pomp ciepła osiąga temperaturę 65°C. Natomiast powietrzne pompy największą temperaturę uzyskują zimą, kiedy temperatura spada poniżej zera.
Pompa ciepła jest urządzeniem, które tak, jak wiele innych urządzeń wykorzystujących technologię, mają swoje plusy i minusy. Aby przybliżyć ten temat, w tabeli zamieszczamy plusy i minusy, z którymi na co dzień ścierają się ich użytkownicy.
| Dobre i złe strony użytkowania pomp ciepła | |
| Zalety | Wady |
| Pompa ciepła umożliwia wykorzystywanie energii odnawialnej | Zakup pompy ciepła jest inwestycją, która zwraca się po latach |
| Używając pompy ciepła, możesz zaoszczędzić, zyskując niższe rachunki za ogrzewanie | Żywotność pomp określana jest na ok. 30 lat |
| Zyskasz niezależność cieplną | Budowa urządzenia jest złożona, może stwarzać ryzyko awarii sprężarek |
| Za pomocą pompy ciepła możesz ogrzewać, ale też chłodzić budynek | Aby pompa ciepła działała wydajnie, należy zastosować ogrzewanie płaszczyznowe (podłogowe) albo odpowiednie grzejniki |
Ceny pomp ciepła w dużej mierze uzależnione są od ich typu, technologii wykonania, a przede wszystkim wielkości budynku, do którego będą przeznaczone.
Dla budynków o wielkości 150 mkw koszt urządzenia wynosi w granicach 35-80 tys. zł. Natomiast w przypadku większych budynków, typu 300 mkw. koszt instalacji może przekroczyć nawet 100 000 zł.
W 2023 roku wraz ze wzrostem cen energii wzrosła również liczba zapytań w sieci o to, czy pompa ciepła w ogóle się jeszcze opłaca. Odpowiadamy, że bez dwóch zdań, urządzenie nadal znajduje się na wysokiej pozycji co do najbardziej opłacalnych źródeł ciepła.
Już w pierwszym kwartale roku 2023 odnotowano 64% wzrost sprzedaży pomp ciepła, w stosunku do pierwszego kwartału roku 2022.
Zgodnie z danymi, zebranymi przez PORT PC, w I kwartale 2023 r. w Polsce sprzedano 43-47% tys. pomp ciepła.
Jak już wspomnieliśmy, wzrost popularności pomp ciepła jest podyktowany między innymi obecnością programów rządowych, których zdaniem jest wsparcie rozwoju odnawialnych źródeł energii.
Zgodnie z danymi, które opublikował Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarski Wodnej, spośród wszystkich wniosków, które zostały złożone przez uczestników programu “Czyste Powietrze” niemal 60% dotyczyło dofinansowania wymiany źródła ciepła na pompę ciepła.
Jak można przeczytać na stronie PORT PC, obecnie tygodniowo jest składanych od 4 do 5 tys. wniosków tygodniowo.
Najczęściej wybierane dofinansowania pomp ciepła dla firm:
Celem programu jest zmniejszenie negatywnego oddziaływania firm na środowisko, a także poprawa jakości powietrza poprzez wsparcie przedsięwzięć inwestycyjnych. Program został wdrożony w 2019 roku i funkcjonuje do teraz.
W 2023 roku nabór został otwarty 1 lutego. Umowy podpisywane będą do końca 2027 roku. Wnioski można składać w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Program przeznaczony jest dla przedsiębiorców, w rozumieniu ustawy z 6 marca 2018 roku Prawo przedsiębiorców. Zgodnie z dokumentem, z dotacji mogą również korzystać osoby fizyczne, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą.
W ramach Energia Plus można zdobyć dofinansowanie w wysokości 50% kosztów kwalifikowanych. Można również dostać dofinansowanie w formie pożyczki. Zakres kwoty, o którą można się obiegać, to od 500 tysięcy do nawet 500 milionów złotych.
Całkowity budżet dotacji to: 3 miliardy 950 milionów złotych.
To miejski program, który wspiera mieszkańców Poznania. Z programu mogą skorzystać przedsiębiorcy, wspólnoty mieszkaniowe, a także osoby fizyczne.
Pula środków, która została przeznaczona na pomoc mieszkańcom, to 15 mln zł.
W programie można zyskać nawet 100% dofinansowania kosztów związanych z wymianą “kopciuchów”, czyli kotłów, które nie spełniają żadnych norm ekologicznych.
Wnioski można składać od 2 stycznia do 31 lipca 2023 roku za pośrednictwem elektronicznej platformy ePUAP, lub w formie papierowe w siedzibie Wydziału Kształtowania i Ochrony Środowiska w Poznaniu
Z tego programu mogą korzystać osoby, które: prowadzą działalność gospodarczą, wynajmują mieszkanie, lub dom, a także takie, które mają własne mieszkanie lub dom. W ramach dotacji można zaoszczędzić do 10 000 zł.
Działanie, które będzie dofinansowywane, to wymiana pieca na paliwo stałe i pompę ciepła. Nabór wniosków prowadzony jest w trybie ciągłym.
Jednak jedną z kwestii, która obecnie jest największą przeszkodą utrudniającą podjęcie inwestycji, jest drożejący prąd. Akurat w tej kwestii możesz sobie pomóc. Jedną z metod, które są w stanie zmniejszyć Twoje rachunki za energię, jest zmiana aktualnego sprzedawcy.
Wystarczy, że zorientujesz się, jakie ceny są obecne na rynku, porównasz je i ostatecznie wybierzesz taką, która będzie dla Ciebie najkorzystniejsza. Nasza porównywarka cen prądu pomoże Ci zaoszczędzić nawet 40% na rachunkach. Wyszukaj firmy sprzedażowe i ciesz się zaoszczędzonym budżetem.
Redaktorka serwisu internetowego zawodowo związana z branżą energetyczną. Absolwentka dziennikarstwa na Uniwersytecie SWPS we Wrocławiu. Specjalność, w której się porusza dot. sektora energii elektrycznej. Dzięki analizie rynku w prosty sposób opisuje temat oszczędności energetycznej w firmach z sektora MŚP, a także rozwiewa wątpliwości, które dotyczą skomplikowanych umów z dostawcami i sprzedawcami energii.
