Cena prądu w Polsce – ile płacimy za energię?
Autor: Switch Energy
·
Opublikowano: 04.08.2023 r.
Cena prądu w Polsce w 2023 roku ma wyznaczony próg maksymalny. To oznacza, że odbiorcy biznesowi, którzy skorzystali z tarczy antyinflacyjnej, mogą spokojnie planować wydatki w swoich firmach. Dziś przedstawiamy, jak kształtowała się cena energii na giełdzie i u sprzedawców w ciągu ostatnich 4 lat. Opisujemy, jakie działania podjął rząd, aby pomóc odbiorcom prądu z szalejącymi stawkami.
Czego dowiesz się z artykułu?
W roku 2023 mikro, małych i średnich przedsiębiorców obowiązuje stała stawka za kWh energii elektrycznej, wynosi 69,3 grosze, 785 zł/MWh netto. Jest ona wywołana wdrożoną przez rząd tarczą antyinflacyjną. Zamrożenie cen energii będzie obowiązywało przez cały rok 2023.
Z wejściem ustawy o zamrożeniu cen został wyznaczony limit zużycia energii, do którego odbiorcy muszą się dostosować. Po przekroczeniu limitu zużycia przedsiębiorcy rozliczają się na bazie aktualnych stawek. Poniżej przedstawiamy porównanie cenowe z 2022 roku za 1 MWh i 1 kWh energii elektrycznej u poszczególnych sprzedawców.
Średnia cena prądu w Polsce 2023
Cena za kWh dla poszczególnych sprzedawców
| Miesiąc | Sprzedawca | PLN/kWh |
| Styczeń | Enefit (C11) | 1,05 |
| Luty | Enefit (C11) | 1,01 |
| Marzec | Enefit (C11) | 0,90 |
Średnia cena za MWh dla poszczególnych sprzedawców
pierwszy kwartał 2023
| Miesiąc | Sprzedawca | PLN/MWh |
| Styczeń | AXPO (C11) | 1050 |
| Luty | AXPO (C11) | 1012 |
| Marzec | AXPO (C11) | 902 |
Towarowa Giełda Energii dla firm zajmuje się obrotem: energią elektryczną, prawami majątkowymi i gazem ziemnym. Zaopatrują się na niej wytwórcy energii, tacy jak: elektrociepłownie, elektrownie systemowe, odnawialne źródła energii, firmy handlujące energią. Wymienione podmioty muszą posiadać na to koncesję.
Jednak to nie wszyscy. Jeżeli Twój obecny sprzedawca energii elektrycznej ma taką możliwość, jako przedsiębiorca lub podmiot indywidualny, możesz się zdecydować na czerpanie energii z oferty giełdowej. Taki wybór bardzo często oznacza atrakcyjne stawki. Poniżej przedstawiamy, jak prezentuje się średnioważona cena energii elektrycznej w pierwszym kwartale 2023 roku.
Średnioważona cena energii z TGE
styczeń – marzec 2023
| Miesiąc | Średnia cena energii TGeBase PLN/MWh |
| Styczeń | 661,87 |
| Luty | 675,48 |
| Marzec | 577,87 |
Średnioważona cena energii z TGE
styczeń – marzec 2023
| Miesiąc | Średnia cena energii TGePeak PLN/MWh | Średnia cena energii TGeOffpeak PLN/MWh |
| Styczeń | 661,87 | 585,32 |
| Luty | 675,48 | 617,94 |
| Marzec | 595,46 | 541,73 |
Jeżeli masz duże zużycie prądu i jesteś średnim lub dużym przedsiębiorcą, to – zgodnie z ustawą Prawo energetyczne – możesz uzyskać koncesję na dystrybucję energii elektrycznej.
Zgodnie z opublikowanym przez Centrum Informacji o Rynku Energetycznym (CIRE) dokumentem o Koncesjach w Prawie energetycznym przedsiębiorstwo musi chcieć wykonywać działalność gospodarczą, aby uzyskać koncesję na obrót paliwami lub energią za pomocą instalacji o napięciu poniżej 1 kV.
Jest to równoznaczne z tym, że między innymi nie powinno wykonywać działań takich jak wytwarzanie energii elektrycznej w celu zaspokojenia własnych potrzeb.
Przedsiębiorstwo starające się o koncesję powinno spełniać następujące kryteria:
Myślisz o zmianie sprzedawcy energii elektrycznej? Skorzystaj z porównywarki cen energii i wybierz najkorzystniejszą ofertę. Natomiast jeśli szukasz sposobu na oszczędności na rachunkach, skorzystaj z oferty stałej ceny prądu.
Zgodnie z informacjami opublikowanymi na tge.pl cena BASE jest średnią arytmetyczną z 24 średnich cen ważonych wolumenów obrotu, obliczanych na podstawie transakcji na instrumentach godzinowych RDN dla poszczególnych godzin dostawy energii elektrycznej w danym miesiącu.
To cena wyliczana ze średniej arytmetycznej ze średnich ważonych cen godzinowych szczytu dostawy w ciągu doby (od 07.00 do 22.00).
Cena wyliczana ze średniej arytmetycznej ze średnich ważonych cen godzinowych spoza szczytu dostawy w ciągu doby (od 00.00 do 07.00 oraz od 22.00 do 24:00).
Z powyższych indeksów może korzystać każdy, kto zaopatruje się na Towarowej Giełdzie Energii elektrycznej i posiada na to koncesję. To od kupującego zależy, z której opcji skorzysta i która będzie dla niego najbardziej opłacalna. Jako podmiot, który spełnia dwa powyższe parametry, masz prawo negocjować ostateczną stawkę prądu.
Jeżeli jednak korzystasz z oferty giełdowej na energię elektryczną u swojego sprzedawcy prądu, ceny PEAK i OFF PEAK Cię nie dotyczą. W takiej sytuacji to sprzedawca zaopatruje się za Ciebie na ustaloną ilość energii elektrycznej i odsprzedaje ją Tobie, doliczając do tego opłaty dodatkowe takie jak opłata handlowa czy opłata mocowa.
Główną zasadą kształtowania się cen energii na giełdzie jest zasada popytu i podaży. Znając średnie zużycie prądu w Polsce na TGE, możesz sobie uzmysłowić zasadę wzrostu i spadku obowiązujących cen energii. Poniżej zamieszczamy tabelę, która przedstawia średnie miesięczne zużycie prądu w kraju w pierwszym kwartale 2023 roku.
Średnie zużycie energii w Polsce w pierwszym kwartale 2023 – TGE
| Wolumen BASE (MWh) | Wolumen PEAK (MWh) | Wolumen OFFP EAK (MWh) | |
| Styczeń | 5 576 567 | 3 664 415 | 1 912 153 |
| Luty | 4 395 261 | 2 915 790 | 1 479 472 |
| Marzec | 3 966 055 | 2 667 480 | 1 298 575 |
Średnie zużycie energii w Polsce w marcu 2023 w porównaniu do stycznia, zmalało o 1 610 512 MWh.
Średnie zużycie energii w Polsce w pierwszym kwartale 2022 na TGE
| Wolumen BASE (MWh) | Wolumen PEAK (MWh) | Wolumen OFF PEAK (MWh) | |
| Styczeń | 2 872 959 | 1 718 242 | 1 154 716 |
| Luty | 2 545 890 | 1 567 997 | 977 893 |
| Marzec | 2 958 669 | 1 751 804 | 1 206 865 |
W porównaniu do stycznia 2022 średnie zużycie energii elektrycznej w marcu wzrosło o 85 710 MWh.
Aby zobrazować, o ile wzrosła średnia cena prądu na rynku konkurencyjnym w ciągu ostatnich 4 lat, poniżej zamieszczamy tabelę.
Średnia cena energii na rynku konkurencyjnym
2022–2023
| Rok | Cena w zł/MWh |
| 2020 | 256,22 |
| 2021 | 243,71 |
| 2022 | 471,96 |
Z wyżej wymienionych danych jasno wynika, że w ciągu ostatnich 3 lat wzrost cen prądu na rynku konkurencyjnym wyniósł 215,74 zł. To prawie 50% więcej niż w 2020 roku.
Średnia kwartalna cena energii z TGE
lata 2022–2023
| Rok 2022 | Rok 2023 | |
| I kwartał | 625,46 zł | 661,87 zł |
Cena energii w I kwartale roku 2023 jest wyższa niż w I kwartale roku 2022 o 36,41 zł.
Średnia kwartalna cena energii z TGE
lata 2020–2021
| Rok 2020 | Rok 2021 | |
| I kwartał | 175,11 zł | 271,23 zł |
| II kwartał | 180,64 zł | 310,13 zł |
| III kwartał | 233,28 zł | 409,04 zł |
Wzrost cen energii elektrycznej cały czas postępuje. Wiele osób coraz częściej zadaje pytanie: jak długo aktualne ceny prądu w kraju będą rosnąć? Odpowiedź na to pytanie jest zależne od wielu czynników. Są to:
Obecnie nie można określić, jaka to będzie kwota. Wyżej wymienione czynniki są tak nieprzewidywalne, że ciężko o jednoznaczną odpowiedź. W Polsce zużywa się około 50 mln ton węgla rocznie. 99,7% węgla kamiennego i brunatnego jest w Polsce wykorzystywany do energetyki. Obecnie stawka za węgiel wynosi 3000–4000 zł. To prawie o 1000 zł więcej niż w poprzednim roku.
Ilość wyprodukowanej energii z OZE jest bardzo ważnym czynnikiem. To najtańsze źródło wytwarzania energii. Im więcej energii z OZE będzie sprzedawane na giełdzie, tym mniej trzeba będzie jej wyprodukować z droższych źródeł takich jak gaz, czy węgiel.
Co do wolumenu zużytej energii – popyt generuje podaż. Im większe jest zapotrzebowanie na energię elektryczną, tym jest droższa.
Jak już wyżej wspomnieliśmy, rząd w ramach wsparcia odbiorców energii wprowadza tarcze solidarnościowe, których zadaniem jest obniżanie cen, ale również motywacja odbiorców do zredukowania ilości zużywanej energii.
Na początku 2021 roku cena uprawnień do emisji CO2 wzrosła, ponieważ zwiększenie się cen gazu skłoniło wielu wytwórców energii do przejścia na piece węglowe. Takie wydarzenie spowodowało większy popyt na uprawnienia i co za tym idzie, większą ich cenę. Wzrosła ona o ponad 200%.
Jeżeli chcesz zmniejszyć miesięczne ceny rachunku w Twojej firmie, skorzystaj z porównywarki cen energii elektrycznej. Możesz również skorzystać z magazynów energii. Cena jest wysoka, ale dzięki niej uzyskasz bezcenne bezpieczeństwo energetyczne i niezależność.
25 listopada 2021 roku premier rządu Mateusz Morawiecki ustanowił przepisy, które zostały określone jako Tarcza Antyinflacyjna 1.0. Działania, które były podejmowane względem ustawy, to:
Powyższe ustalenia pozwoliły obniżyć szczyt procentowy o około 1–1,5%.
1 lutego 2022 roku zostały również podjęte działania względem tarczy antyinflacyjnej 2.0. W ramach tego programu wdrożono takie działania jak:
Natomiast od 1 grudnia 2022 roku do 31 grudnia 2023 roku obowiązuje wprowadzona przez rząd ustawa, która przewiduje działanie mrożenia cen energii elektrycznej na cały rok. Na działania dotyczące wyżej wymienionego rozwiązania, rząd ma przeznaczyć 23 mld zł.
W ramach pomocy odbiorcom energii wprowadzono także dodatek elektryczny, dzięki któremu gospodarstwa domowe wykorzystujące do ogrzewania prąd oraz korzystające z pompy ciepła, mogą dostać nawet 1500 zł dofinansowania. Jedynym warunkiem do otrzymania dodatku będzie zgłoszenie swojego źródła ogrzewania do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków.
Jak informuje gov.pl, w 2023 roku rząd wprowadził również upusty o wysokości nawet 10% na całkowity koszt zużycia energii elektrycznej. Warunkiem uzyskania takiej obniżki jest zmniejszenie zużycia energii do 90% standardowego wolumenu zużycia.
Czym są straty energii elektrycznej? Jest to różnica pomiędzy energią wprowadzoną przez stacje transformatorowe elektrowni do systemu przesyłowego a energią pobraną przez odbiorców.
Przesył energii w Polsce jest nieefektywny. Jest to spowodowane niewydajnymi urządzeniami sieciowymi, ale też stratami, które powstają podczas transportu energii. Straty techniczne to nic innego jak straty spowodowane energią rozproszoną w przewodach i urządzeniach znajdujących się w liniach przesyłowych.
Najczęściej pojawiającymi się przyczynami występowania strat technicznych są:
Największe straty techniczne występują w liniach dystrybucyjnych. Takie straty są bardzo kosztowne.
Podstawowe kwestie, które są podejmowane w celu minimalizowania strat, to:
Wiele odbiorców energii zadaje pytania w sieci: o ile wzrośnie cena prądu w 2023 roku? Stałe ceny energii elektrycznej będą obowiązywać do końca 2023 roku. W sytuacji kiedy odbiorców już nie będą obowiązywać obniżki, zostaną oni narażeni na bardzo wysokie ceny energii elektrycznej. Na bazie wyżej załączonych tabel można wywnioskować, że na przestrzeni lat podwyżki cen prądu nadal postępują. W 2024 roku stawki będą dużo większe, niż były w 2022 roku.
Spadek cen w pierwszym kwartale 2023 roku wcale nie oznacza, że ten trend długo się utrzyma. Chwilowe zmniejszenie stawek jest spowodowane przejściem sezonu zimowego w letni, co oznacza mniejszą ilość zużywanej energii na oświetlenie. Dni są coraz dłuższe, a temperatury coraz wyższe.
To kolejny czynnik, który wpływa na mniejsze zużycie energii elektrycznej i co za tym idzie, niższe ceny. Obecnie ceny surowców na giełdzie również się obniżyły, co oznacza, że produkcja energii jest tańsza. Jednak nie ma gwarancji, że taka sytuacja się utrzyma na długo.
Dlatego najlepszym działaniem, które możesz wykonać w kwestii długoterminowej ochrony przed wysokimi stawkami, jest zmiana oferty na bardziej korzystną. Takim działaniom często towarzyszy podpisanie umowy z nowym sprzedawcą na rok, dwa lub pięć lat. Dzięki temu uzyskasz bezpieczeństwo w formie niezmiennej stawki za energię elektryczną. Co za tym idzie? Zyskasz możliwość swobodnego planowania miesięcznych wydatków w swojej firmie.
Kto decyduje o podwyżkach cen energii? O podwyżce kosztów energii czynnej, czyli za wzrost stawek taryf zatwierdzonych, odpowiada Prezes Urzędu Regulacji Energetyki. Instytucja ta została powołana w 1997 roku. Od tego czasu wszystkie kwestie związane z energetyką są zależne od takiej instytucji, którą jest Urząd Regulacji Energetyki. Podstawowym działaniem instytucji jest dbałość o bezpieczeństwo energetyczne kraju oraz ochrona i wsparcie odbiorców uprawnionych. Sprzedawcy prądu kupują energię od dystrybutorów, następnie ustalają ofertę dla odbiorców. Do ceny taryfowej dołączane są obydwie opłaty: handlowa i opłata mocowa.
Czym jest opłata handlowa? To nic innego jak kwota doliczana do całego rachunku za energię. Jest naliczana raz w miesiącu. To opłata stała pobierana za obsługę i samą sprzedaż energii. Jej wysokość nie jest zależna od wolumenu zużycia energii.
Opłata mocowa – została wprowadzona w 2021 roku. Jej wysokość jest zależna od rocznego wolumenu zużycia energii danego podmiotu. Opłata ta jest realizowana na poczet bezpieczeństwa energetycznego (dostawców prądu, którzy gwarantują energię) i ustalana przez prezesa Urzędu Regulacji i Energetyki. Jest to opłata zmienna.
W 2023 roku wysokość opłaty handlowej bardzo wzrosła. Dystrybutorzy tacy jak: Energa i PGNiG podnieśli stawkę nawet do 150 zł w skali miesiąca. Sytuacja wywarła niemałe wzburzenie wśród odbiorców. Cała sprawa została zgłoszona do Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), gdzie pozostawiono ją do rozstrzygnięcia.
Switch Energy
Redaktor serwisuRedakcja Switch Energy to zespół zaangażowanych autorów, a także cenionych współpracowników. Naszym celem jest wspieranie czytelników w podejmowaniu racjonalnych decyzji dot. obniżenia cen energii elektrycznej. Regularnie dostarczamy rzetelnych, aktualnych treści dotyczących branży energetycznej i OZE.
